The Frick Collection, in het voormalige woonhuis van Frick, was de afgelopen twee jaar dicht wegens een verbouwing die vijf jaar duurde en is pas weer heropend. De hele tweede verdieping is nu voor het eerst opengesteld voor het publiek. Ik kon het in het begin niet geloven, maar je kunt dus met je neus vlak op alles staan, er zit ook geen glas voor de schilderijen. En soms kijk je over een kastje heen, met daarop ook weer een beeld of kommetje.
En die pakweg anderhalve meter die er anders is, maakt alles uit, van wat je dan niét ziet. Bij deze van Vermeer zag ik nu de kleine dikke puntjes spierwitte verf in bijvoorbeeld de ketting in de knot van het haar.
En bij deze dat de rand op het blauwe kleed van Jezus verdikt is met goudverf.
En hier de losse, bijna slordige vegen in het rever, bij Goya.
Ik kwam weer het soort jongen tegen die mij altijd ontroeren, waar je het kind en jongensachtige nog ziet schemeren door de man die hij moet worden.
Je mocht nergens fotograferen en dat vond ik jammer, hoe moest ik hem nu onthouden?
En toen bedacht ik dat je op internet het kunt vinden en dat deed ik ter plekke.
De Poolse rijder van Rembrandt kende ik wel als afbeelding, maar nu, in het echt, zo groot, kwam hij binnen. Ik dacht aan het beeld van de Griekse Wagenmenner; dezelfde heldere blik vol vitaliteit; doelgerichtheid, beheersing en gratie inéén. (De Wagenmenner komt in dit blog drie eerder ter sprake; 2013-2016-2021)
Dat je niet mocht fotograferen; ik was het daarmee al snel eens. Zoveel mensen in kleine ruimten, al die onverwachte bewegingen, ik liep zelf uiteindelijk met mijn armen over elkaar, wegens mijn slechte fijne coördinatie. Je zoú naar per ongeluk… en dat met je neus op alles.
Voor deze Franciscus uit Noord Frankrijk, achter glas in een vitrine, in een dode hoek achter een deur, geen oppasser in zicht, maakte ik gauw een uitzondering.
Zij raakten mij opnieuw, toen ik bij een tweede ronde terugkwam. Een lyrisch gevoel: de engel lijkt op kousenvoeten, het roze en het rood van haar kleren zó intens, maar er is geheel geen triomf of heiligheid. De intimiteit tussen die twee; ‘zeg, ik kom je iets vertellen’ …en de ander reageert dan met ‘O, echt waar? ik snap het eigenlijk niet precies, wat je nu zegt.’
Het is de Annunciatie van Phillippo Lipo.
Volgende week nog eens bij mijmeren.
