NY als kaleidoscoop

Ik hou het maar kort, want ik krijg ook al koffer-inpak-neigingen. Ik was ook nog in Washington Square Park, het legendarische park met boog tegen Greenwich Village aan en omgeven door de universiteit.Dus er komen vooral studenten, de alternatieve kunstzinnige scène. Het ruikt er overal naar weed. 

Lekker languit in het gras en een filmpje, draaiend om mijn eigen as.

Voordat ik er vertrok, geluisterd naar een meisje met gitarist, die allerlei klassiekers uit de American Songbook deed. Ondertussen dacht ik: Wat is New York toch fantastisch! Hoe je op een dag in totaal verschillende werkelijkheden terecht kan komen.

Want ervoor was ik in het Peggy Guggenheim Museum.

Die de buurvrouw is van deze donkere kerk, die als een kluis aanvoelde, met prachtige ramen die mij deden denken aan het kleurrijke gruis in een kaleidoscoop. New York is de perfecte kaleidoscoop, die bij elke draai die je maakt, je een ander stukje van de wereld laat zien.

Feest van San Gennaro

Ze waren heerlijk, deze schelpdieren ofwel met een krokant laagje dat mild naar kaas smaakte, ofwel de schelp gevuld met reepjes ‘mossel’ gemengd met een zilt-zoet ‘iets’. Aan de zijkant van de clambar een aanbeveling van een culinair recensent van de New York Times.

En toen kwam de optocht voorbij; het beeld van San Gennarro werd door de straten gedragen. Het is dus toch écht wat meer dan een eet en drink-festival, dat tien dagen duurt.

Het was één schuifelende massa mensen door Mulberrystreet, het hart van het oorspronkelijke Little Italy, dat ondertussen grotendeels naar een ander deel van New York is verhuisd; wat er nu is, is er vooral voor de toeristen, schijnt het.

Maar de kerk kun je niet verplaatsen en helemaal toevallig maakte ik mee dat dit beeld weer de kerk in werd gedragen, onder begeleiding van het Amerikaanse en Italiaanse volkslied.

Ik zat nog even in de kerkbanken en werd op mijn schouders getikt; ik kreeg een heiligenprentje en daar las ik dat het vandaag, 19  September, de feestdag van zijn martelaarschap is. Ik was dus toevallig met mijn neus in de boter gevallen. Of zouden ze alle tien dagen dit beeld weer optuigen met linten en kettingen, die nu werden verwijderd? Ik dacht aan het aankleden van de beelden in India, zoals ik dat vaker heb gezien. Ook daar maakte ik meerdere feesten en optochten mee met beelden die gedragen werden door de straten.

LEGO, Winnie the Pooh, Geschriften, Evensong ; o.a.

 Ik was in de LEGO winkel die op een hoek aan 5 Avenue in Rockefeller Center ligt, toch even binnen kijken, dacht ik. Ik raakte helemaal geobsedeerd in het maken van drie kleine figuurtjes, die elk uit vijf elementen mochten bestaan, voor 10 dollar. Ik hou ervan als alles mogelijk en ook weer verplaatsbaar is en alles met elkaar te verbinden is. ‘Wauw, are you a regular player?’ vroeg het meisje aan de kassa.

Tevoren was ik in de schatkamer van de bibliotheek, waar de echte knuffelbeesten aanwezig waren, van Winnie the Pooh. Dat Knorretje zó klein is en Eyore zó groot! Ik realiseerde mij, hoe concrete realiteit aan de fantasie vleugels heeft gegeven. Zo’n grote ezel die naar de grond kijkt vraagt om iets pittigs en opgewekts en dat gaat vanzelf want twee handen steken al de hoogte in.

Ook dit Manuscript van Rachel Carson, wier boek Silent Spring aan het begin stond van de milieubeweging. Zij beschrijft in 1962 als eerste de negatieve invloed van mensen op de natuur, zij combineert er haar technische kennis, ze was marine bioloog, met lyrische natuurbeschrijvingen. Het pást zo, dat gele papier met veel ruimte tussen de regels. Ik heb het dunne pocketboekje vaker in mijn handen gehad, niet gekocht, ik geloofde het wel. Waarschijnlijk zou ik het meteen kopen in de oorspronkelijke fysieke gedaante; die is aanwezig, maakt indruk.

Dat gebeurde ook nu ik voor het eerst de gelakte palmbladeren zag, geschreven met sap uit de tamarinde, waar de sutra’s van Boeddha op zijn genoteerd, al zijn toespraken. Tevoren wist ik dat ze ‘geschreven waren op palmbladeren’, door zijn leerlingen, maar had geen idee hoe dit eruit zag.

Ook mooi: deze authentieke aan elkaar geplakte foto’s uit de tijd toen de Brooklyn Bridge in aanbouw was. In 1883 was deze klaar. In de verte de oude Trinity Church. Zó snel is Manhattan veranderd, wat mensen niet allemaal vermogen! En hoe New York dé plek op de wereld is om deze dynamiek te voelen.

Na mijn ‘LEGO-avontuur’ liep ik door over 5th Avenue en kwam bij de Thomaskerk, die tegenover het MoMA bleek te liggen. Ha! Evensong; dat is leuk om mee te maken. Dat die jongetjes helemaal ‘beschermd’ (dat hoop je dan, met al die sexuele misbruik kerkverhalen) worden opgeleid, ik wist niet dat dit in deze tijd nog gebeurde.

Het gezang en ook het tijdstip, riep wat heimwee op naar mijn ‘kloostertijd’. Het is tóch mooi om met anderen, vaker op een dag de hektiek van het leven te doorbreken. Ik durfde geen opname te maken, het was tenslotte een echte kerkdienst, geen voorstelling. Maar tijdens de collecte deed ik het toch.

Daarna Central Park in, om even wat te eten en er weer uit: goh, ze bestaan nog de Hara Krishna getuigen. En kijken naar het leven van alledag, hier in New York.

Avond in New York (Blue Moon)

Dit was bij het Central Park; zie de maan schijnt door de bomen.

Bij Lincoln Center, iets eerder, scheen zij nog helderder. Voor het eerst begrijp ik de term Blue Moon.

Ik ontdekte dat, naast de klaterende fontein, er op datzelfde binnenterrein waar alle gebouwen van Lincoln Center omheen staan, er ook een stil water is, met heel veel zitplekken, tot en met op een groen driehoekig gras, dat boven het water uittorent.

 Ik zat op de lange bank, keek omhoog en achter me…en zag twee lieve jongens.

Weer zó goed vormgegeven: dat water; spiegels voor de ziel, zoals alles wat er gebeurt in de gebouwen: Theater, Ballet, De Opera, Het Orkest hebben hier hun thuis. Je kunt er gaan zitten, flaneren, over het leven reflecteren. Of er heel andere dingen doen. Dit is wat ik zo geweldig vind in NY: het grootse en imposante zit tjokvol hele gewone menselijke taferelen, een ieder doet er haar eigen ding. Ik kijk er altijd mijn ogen uit.

Het deuntje dat de trompettist speelde, daar ga ik van harte in mee.

Laatste keer Bryant Park

 Tja, ik kan het niet helpen, zo zit ik nu eenmaal in elkaar. De eerste drie weken dat ik hier was, gaf het me een kick om te denken: over een maand om deze tijd ben ik hier nog! Nu nadert mijn vertrek en ben ik mij erg bewust, dat ik voor de laatste keer ergens ben. Naar Bryant Park, om voor de laatste keer de papieren krant te lezen en daarna te luisteren naar de live jazz pianomuziek, ditmaal met violist en contrabas erbij.

Zie, bij die gele parasollen is de reading room. Heel handig, heb ik ondervonden, als het regent, dan zit je toch droog.

Het podium waar ik film en grote muziekoptredens zag, is al helemaal afgebroken. Nu zie je de fontein en in de verte de rode publiekstribune van Times Square, waar je kunt zitten. Heel NY lijkt te bestaan in een stroom van opbouw en weer afbouwen en opruimen en weer iets nieuws er neerzetten. 

Even een schoonmaker met container op de foto: hier wordt heel goed schoongemaakt. Waarschijnlijk is het park ook opgedeeld in secties, waar sommigen dan verantwoordelijk voor zijn. Als iemand geknoeid heeft aan een tafeltje met al het eten dat hier verorberd wordt, en degene vertrekt weer, dan  is er al snel iemand met een schoonmaakdoekje en desinfecteerde spuit. Er moeten hier heel veel mensen in dienst zijn. Het gazon vol stoeltjes is na een optreden binnen een kwartier weer leeg, en ook nu kijk ik tegen twee personen staff aan. Ze delen folders uit over het gebeuren, de ene heeft een teller in haar handen, maar wat ze telt is mij niet exact duidelijk. 

Ik hou het simpel met mijn cake en flesje kraanwater. En nu ga ik voort, dit was mijn laatste blik op dit park. In mijn boshuisje zal ik regelmatig op de webcam kijken.

Mets

 Aan de andere kant van het metrostation bleek het stadion te zijn van Mets; het baseball- team van New York.

Het terrein stroomde vol, er werd een wedstrijd gespeeld. Het is een uitje voor de hele familie, alle leeftijden waren aanwezig. Naast een kraam waar de Bijbel aan de mens werd aangeboden, ook een kraam om te vragen of mensen zich al geregistreerd hebben, om te gaan stemmen voor de  presidents verkiezingen.

Het valt mij op hoe gemoedelijk en rustig de sfeer is; iedereen keuvelt en klets met elkaar, bijna allen met iets van Mets aan. Groot voordeel wanneer alcohol verboden is in de openbare ruimte. 

Op het terrein rondom het stadion allemaal ‘tapijtjes’ met tegels waar je kunt lezen hoezeer Mets in de harten van New Yorkers leeft.

Flushing Meadows Corona Park

 Ik was naar Flushing Meadows, waar ‘Flushing’ is afgeleid van Vlissingen; Nederlanders hadden hier ooit  nederzettingen. Aanvankelijk begreep ik de naamgeving niet, op die plek, maar het bleek dat de Flushing Bay vlakbij was. Het park was in 1964-1965 het terrein voor de wereldtentoonstelling.

Amerika bouwde er deze globe van staal; indertijd ook een demonstratie van haar technisch kunnen. Nu het symbool van Queens, een van de stadsdelen van New York.

Heel charmant, dit bejaardentehuis voor oude speeltoestellen en George Washington blijkt dus een vrijmetselaar te zijn geweest.

Tijdens de lunch keek ik tegen deze gespierde man aan. Ik vroeg mij af of hieronder de capsule verborgen lag met allerlei info over de mensheid, voor als er ooit buitenaards bezoek zou komen. Ik vermoed dat het toch ergens anders op het terrein is. Er waren heel veel eekhoorntjes in het park; deze hield zich doodstil als strategie om niet door mij opgemerkt te worden.

Het park maakte een ietwat verwaarloosde indruk,  heel anders dan de tot in de puntjes verzorgde parken op Manhattan. Ook de U.S. open tenniskampioenschappen, net voorbij, worden er gehouden, in een vliegende schotel- achtig gebouw.

Mexico

Ik stapte per ongeluk een halte te vroeg uit en was ineens in Mexico. Ik dronk er horchata, wat ik vroeger toen ik kind was, dronk in Spanje. Hoe smaakte dat alweer? Ik geloof dat het een amandeldrankje is.

 

Vroeg in de avond keerde ik ernaar terug en het was velen malen drukker. Mexicaanse muziek, de sfeer van een zwoele zomeravond. Ik haalde eten bij een vrouw, wier kar mij overdag was opgevallen. Wat zijn die ronde oranje koekjes? Het bleek wortel gemengd met aardappel te zijn. En die gele puntige gevalletjes? Een soort van geroosterde pitten. Haar kraam wordt geteisterd door duivenpoep, van de duiven die op de overkapping van de metro uitgang leven, zag ik vanaf het bankje waar ik aan het eten was. Toen ik wachtte op het eten kreeg ik ook nattigheid op mijn schouder. 

Terwijl ik at, hoorde ik het klikken van stenen achter mij. Er werd een soort van Rummicub gespeeld.

Ik at geen Mexicaans, dit kwam uit Equator.

Ontspannen langs de rivier

 Ik had het vorig jaar niet door, toen ik ook in dit parkje was: Dat de East River op wandelafstand ligt.

Dus ik wandelde daar nu naartoe; de grote verkeersweg over die Robert Moses om heel New York City heeft aangelegd, langs het havengebied, om uit te komen bij Pier 6. Vroeger waren al deze pieren de levensaders voor Brooklyn, vol schepen die aanlegden en pakhuizen en handel, nu zijn ze allemaal omgebouwd tot speeltuintjes, sportvelden, groene natuurtuinen, enzovoort.

Ik las ergens dat de ramp van 9/11 daar de grootste impuls aan heeft gegeven. NY was in diepe rouw, men had het gevoel in een oorlogsgebied te leven en toen ontstond er het verlangen om de bewoners ontspanning te geven, plekken waar ze elkaar kunnen ontmoeten en herademen.

En dat is dus erg goed gelukt en een van de redenen waarom ik nu ook zo dol op NY ben. Waarschijnlijk had ik het 25 jaar geleden heel anders beleefd. Er is een heel BBQ gebied waar je met maximaal 20 personen je eigen feestje kan geven. Deze regel geldt overal: in de parken en op het strand. Ze zijn ofwel in beheer van Parcs &  Recreation dat een afdeling van de gemeente is.  The City of New York is . Ofwel alles is in handen van particulieren.

En zo zit ik weer op een bankje, heel erg te genieten.

Links, ‘ Europees’, alternatief

Ik was op weg naar Flushing Meadows, dacht ik, en toen stopte de trein; het had een delay. Uit de krakende microfoon snapte ik niet het hele verhaal, sommigen stapten meteen uit, anderen bleven zitten. Dat laatste deed ik aanvankelijk ook, maar toen duurde het me te lang en besloot om te kijken hoe het er bovengronds uitzag: zó dus. Europese maatvoering met veel bomen langs de stoepen.

Maar eerst deze mozaïeken, nog ondergronds. Er is aardig wat kunst in de metro, meestal staat de kunstenaar vermeld, nu zag ik het niet. Vond het wel meteen intrigerend; gebouwen, een schildpad, menselijke en organische vormen, hier is iets aan de hand.

Ik was in de historic districts van Park Slope, Carrol Gardens en Cobble Hill beland. Het heeft een hoogteverschil, het loopt geleidelijk af naar de rivier. Hier, in Brooklyn, hebben de eerste Europeanen zich gevestigd en hun nazaten leven er nog steeds. Dus de bevolking is hier overwegend wit. Ik liep langs een presbyteriaanse kerk waar een nieuwe banner werd bevestigd:  Welcoming. Diverse. Inclusive.

De sfeer is er ‘links en alternatief’. Veel speciale winkeltjes.

Parafernalia in de voortuintjes, ik besloot mezelf op de foto te zetten.

Ik kwam er de boekhandel tegen, die ik vorig jaar al genoteerd had, omdat ik de naam zo goed vind: Books are Magic. Binnen een heel goed assortiment met interesse voor feminisme, Lghbtq+, poëzie, politiek, filosofie. Overal roze kaartjes in de schappen met aanbevelingen. Ook deze intrigerende categorie:

Ik kwam er meerdere kerken tegen en zag zelfs Franciscus van Assisi staan, dat voelt dan toch als een ontmoeting met een dierbare bekende. Een andere kerk heet St Agnes, en dat lijkt mij dan te gaan om de vriendin van Clara van Assisi. Of beter gezegd: ze zijn elkaars zielsgenoten, zoals Clara schrijft aan Agnes, ik heb ooit een leesgroep, waar we haar brieven lazen, begeleid.

En ik kwam de kerk tegen die mij vorig jaar raakte. Het was toen ook de verassing dát ik zo’n kleinschalige kerk vond in het moderne New York. 

Zo’n tijdscapsule naar een schat aan verhalen, kleurrijk en compact bij elkaar, in de glas-in-lood ramen afgewisseld met het reliëf van de kruisweg, een doorlopend ‘stripverhaal’ aan alle kanten.

Multicultureel

New York is toch echt een multiculturele samenleving. Islamitische meisjes spelen in de speeltuin, drie moeders van verschillende rassen ontmoeten elkaar hier.

 

Op het veld aan de andere kant is het lunchpauze, zo lijkt het, terwijl er genoeg ruimtes is dat er verderop geoefend wordt met een voetbal, kinderen in schooluniform, met een Chinese man die aanwijzingen geeft en een vrouw in het lang zwart meer op de orde let dat kinderen niet te ver weglopen.

Er moeten meerdere islamitische scholen bij elkaar in de buurt liggen, want voordat ik het park inkwam, liep er juist een groep uit. En toen ik op het bankje zat liep er ineens een groep jonge meisjes voorbij, terwijl iets oudere meisjes al aan het klimmen waren in de speeltoestellen.

Het oude stenen huis in het midden is een kopie van een Nederlands huis, volgens de beschrijving, dat hier ooit gestaan heeft; toen was alles nog landelijk.

Kinderen, oppassers, vaders

Vandaag een nieuw fenomeen gezien: witte kinderen met hun gekleurde oppassers. Ik herinner mij dat van Pondichery in Zuid India, waar een Franse enclave woonde. In de speeltuin zag ik daar ook Indiase oppassers die er honderd uit aan het kletsen waren met elkaar , terwijl de Franse kinderen aan het spelen waren.

En wat ik ook zag: veel vaders die hun kinderen van school, denk ik, haalden.

In dit filmpje komen beide toevallig samen in beeld.

De metro ratelt voort

 Ochtendzonlicht onder het metrospoor in Brighton Beach.

Hoe het spoor beschutting geeft en de sfeer meebepaalt van de winkels erlangs; je ziet op meerdere plekken in New York dat dit zo gedaan is. Altijd de ratelende treinen boven je, die komen en gaan, terwijl het het op de straten ook gewoon doorgaat. Het roept de verte op, maar óók nabijheid.

Die treinen, die ook eindeloos lang zijn: zo lang als het gehele perron waarvoor zij stoppen. Je hoeft dus nooit te lopen, als je er eenmaal bent. Een deur opent zich automatisch voor je en er is vrijwel altijd wel plaats. Ik heb het pas twee keer meegemaakt dat ik een aantal haltes moest staan en dat was tijdens de avondspits in Midden en Lower Manhattan.

Als ik op de activiteitkalender van New York had gekeken, had ik geweten dat er twee Parades waren; eentje om de onafhankelijkheidsdag van Mexico te vieren op 6 Avenue, waar ik nu al meerdere parades heb meegemaakt, en een ander in Harlem: The African- American Parade. Zó gepland dat je naar beide kunt gaan. Maar ik had niet gekeken, want volgens de weersvoorspelling was het ook waarschijnlijk de laatste stranddag, en de ervaringen van de dag ervoor noopten tot verwerking, even ‘niks’. Ik vroeg mij in de namiddag wel af, welke vlag dat toch was, die ik her en der rond zag slingeren; dat was dus de Mexicaanse vlag, van mensen die dus terug waren gekomen van de parade.

Zó wil je dat het altijd zal voelen; als in een bloemenwinkel vol geurende planten, waar je ook bent.