‘Kom je van ver?, vroeg de oudere vrouw naast wie ik was gaan zitten bij de opera. Yes, in fact I do, I come from the Netherlands! Ja, dat is ver , reageerde ze, I come from across the street! Ze bleek 16 jaar daar te wonen, nadat haar kinderen volwassen waren geworden. Ze was verschillende keren in Nederland geweest, want ze had met haar tweede echtgenoot in Engeland gewoond. Maar Nijmegen kende ze toch niet. Morgen kwamen haar kleinkinderen op bezoek. O, ja het is Labors Day zei ik, een vrije dag. Ze kwam nu elke avond hier naartoe, meerdere vrienden waren er ook en ze wees met haar hand naar voren: daar, daar en daar. It is so lovely in New York, zei ze, er is altijd wat te doen. Ik beaamde het van harte. En toen begon de opera.
Na de tweede acte stak ze haar hand naar mij op en ging. Ik kon haar geen ongelijk geven…eigenlijk was het een volkomen vrouw onvriendelijk verhaal. Een vrouw wordt kluizenares, ze gaat boete doen, maar voor wat? Dat ze tegen de wil van haar vader en broer houdt van een man en met hem weg wil lopen? De vormgeving had voor mij iets horror-achtigs: al die mannelijke geestelijken die haar willen slaan.
Op het einde is ze een zwerfster geworden in de vuile metro van New York. Waarom zo vormgegeven?
De enige logica die erin zit is, dat je geen rust zult vinden als je boete gaat doen voor iets waar niks mis mee is. Iets daarvan lijkt bij haar te gaan schemeren:
Bij de opera zijn veel oudere mensen, sommigen ook sjiek gekleed en er zijn veel witte mensen. Het is de Upper West Side, een van de rijkste buurten en hier domineert wit en groot. De vrouw naast mij had een sportief geruite blouse aan en dito bruine broek. Bij vertrek liep er eenzelfde soort vrouw voor mij. Alleen in New York, denk ik, zie je dat op je netvlies: een oudere vrouw alleen, die door, lijkt het, lege straten hobbelt. Dat lijkt zo, omdat alle auto’s nu stilstaan voor de voetgangers. Iets later zag ik een vrouw haar honden uitlaten; ze liep Central Park in, om 23.00 in de avond. Zo zou het overal moeten zijn. Vrije vrouwen in de moderniteit.
